Yonca silajları

Değişik iklim koşullarında yetişebilen yonca, dünyada en çok yetiştirilen baklagil yem bitkisidir. Yonca bu özelliğini değişik iklim koşullarında yetiştirilebilmesinin yanı sıra yüksek verimi, lezzeti ve besin maddeleri bakımından çok zengin oluşu nedeniyle kazanmıştır. Yonca drenajı iyi ve fazla asitli olmayan toprakları sever.

İyi kalitede yonca silajı elde etmek için yonca %10 çiçeklenme döneminden sonra hasat edilmelidir. Geç hasat ürün miktarının artmasına neden olurken silaj kalitesini düşürür. Hasat edildiği anda nem içeriği yüksek olan yoncanın kuru madde düzeyi %30-35’e kadar soldurulmasında yarar vardır. Soldurulan materyal daha sonra silaj makinelerinde parçalanarak tekniğine uygun olarak silolanır. Yonca bitkisi yüksek düzeyde protein ve mineral madde içermesi ve düşük düzeyde şeker içermesi nedeniyle silolanması güç yemler arasında yer almaktadır. Bu sorunu çözmek için yonca silolanırken kuru madde bazında %3-4 oranında melas ya da tona 35-40 kg arpa, buğday vb. kabaca öğütülmüş tahıl daneleri karbonhidrat kaynağı olarak kullanılabilir. Yonca düşük suda eriyebilir karbonhidrat, yüksek protein ve kül düzeyi nedeniyle zor silolanan yem bitkisidir. Ayrıca mekanik özellikleri de (sap oranının yüksek olması) silolama için uygun değildir. Ancak uygun şekilde silolandıkları taktirde silajları çok değerlidir. Son yıllarda silaj teknolojisindeki gelişmeler sayesinde kolayca silolanabilmekte ve yüksek protein içeriklerinden yararlanılmaktadır. Silaj fermantasyonu sırasında siloda üretilen laktik ve asetik asit gibi fermantasyon ürünleri, silajı aerobik olarak oldukça stabil bir hale getirirler. Yani silajın ömrünü uzatırlar. Özellikle yonca gibi baklagiller, tampon kapasiteleri oldukça yüksek olmalarına rağmen fazla miktarlarda fermantasyon ürünleri üretirlerken, mısır silajından daha az ısınırlar ve genellikle daha düşük düzeylerde uçucu yağ asitleri üretirler. İşte bu özellikleri sayesinde, iyi yapılan baklagil silajları (yonca silajı), tampon kapasitelerinin yüksek olmasına rağmen yine de aerobik olarak stabildirler. Buda silajın açıldıktan sonra bozulmasını önler.